काठमाडौं । पछिल्लो वित्तीय विवरणअनुसार नेपालका वाणिज्य बैंकहरूको लाभांश वितरण क्षमतामा ठुलो भिन्नता देखिएको छ। एभरेष्ट बैंक उच्चतम ३८.२७ प्रतिशत क्षमतासहित अग्रस्थानमा आउँदा कुमारी बैंक र एनआईसी एशिया बैंकले भने शून्य प्रतिशत लाभांश क्षमता देखाएका छन्।
शीर्ष स्थानमा रहेका बैंकहरू:
विवरणअनुसार, एभरेष्ट बैंक लगानीकर्ताका लागि सबैभन्दा आकर्षक देखिएको छ। यसपछाडि सामिमा बैंक २०.४७ प्रतिशत र स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड बैंक १९.८५ प्रतिशत क्षमतासहित क्रमशः दोस्रो र तेस्रो स्थानमा रहेका छन्।
त्यसैगरी, कृषि विकास बैंक (१८.४२%), नबिल बैंक (१७.६४%), प्राइम कमर्सियल (१४.३३%) र ग्लोबल आइएमई बैंक (१४.११%) समेत दोहोरो अंकमा लाभांश क्षमता देखाउन सफल भएका छन्।
मध्यम समूहका बैंकहरू:
यस श्रेणीमा सिद्धार्थ बैंक (१३.२२%), लक्ष्मी सनराइज बैंक (१२.३४%), नेपाल एसबीआई (११.२९%) र एनएमबि बैंक (१०.४%) रहेका छन्। यी बैंकहरूले लाभांश दिन सक्ने क्षमतामा अपेक्षाकृत स्थिरता देखाएको विश्लेषणमा उल्लेख छ।
कमजोर प्रदर्शन गर्ने बैंकहरू:
लाभांश क्षमतामा न्यून अंक प्राप्त गर्ने बैंकहरूमा माछापुच्छ्रे बैंक (९.२३%), सिटिजन्स बैंक (५.२५%), प्रभु बैंक (४.४४%) र नेपाल इन्भेस्टमेन्ट मेगा बैंक (१.४४%) रहेका छन्।
शून्य क्षमतामा दुई बैंक: कुमारी बैंक र एनआईसी एशिया बैंक
यसवर्ष कुमारी बैंक र एनआईसी एशिया बैंकले लाभांश वितरण क्षमतामा शून्य देखाएका छन्। बैंकिङ क्षेत्रमा ठुलो लगानी र सक्रिय बजार पहुँच राख्ने यी दुई संस्थाले लाभांश दिन नसक्नु लगानीकर्ताका लागि निराशाजनक भएको विश्लेषकहरूको भनाइ छ।
विश्लेषकको टिप्पणी: अर्थशास्त्रीहरूले बैंकहरूको लाभांश क्षमतामा देखिएको असमानतालाई वित्तीय व्यवस्थापन, नाफा–नोक्सान स्थिति, जोखिम नियन्त्रण क्षमता र पूँजी पर्याप्ततासँग जोडेर हेर्नुपर्ने बताएका छन्।
“लाभांश क्षमता केवल सेयरधनीलाई हुने प्रतिफल मात्र होइन, बैंकको सञ्चालन दक्षता र वित्तीय स्वास्थ्यको प्रतिबिम्ब पनि हो,” एक बैंकिङ विश्लेषकले भने।
लगानीकर्तामाथि प्रभाव: लाभांश क्षमताले लगानीकर्ताको विश्वासमा प्रत्यक्ष असर पार्ने भएकाले उच्च क्षमताका बैंकहरूतर्फ लगानी आकर्षण बढ्ने देखिन्छ। शून्य वा न्यून लाभांश क्षमतामा सीमित बैंकहरूले भने दीर्घकालीन रणनीतिमा पुनर्विचार गर्नुपर्ने आवश्यकता देखिएको छ।