काठमाडौँ। मन्त्रिपरिषद्को हालैको बैठकले नयाँ स्टक एक्सचेञ्जको अनुमतिपत्र दिने प्रक्रिया अघि बढाउने निर्णय गरेको छ।
नेपाल राष्ट्र बैंकका सञ्चालक समिति सदस्य चिन्तामणि शिवाकोटी नेतृत्वको समितिले प्रस्तुत गरेको प्रतिवेदनका आधारमा यो निर्णय भएको हो।
अघिल्लो सरकारले २०७९ माघ ९ मा शिवाकोटीको नेतृत्वमा नयाँ स्टक एक्सचेञ्जको आवश्यकता र सम्भाव्यता अध्ययन गर्न समिति गठन गरेको थियो।
समितिले हालको नेपाल स्टक एक्सचेञ्जलाई पुनःसंरचना गरी सञ्चालन गर्ने वा नयाँ स्टक एक्सचेञ्जको लाइसेन्स दिने दुवै विकल्प खुला राख्दै प्रतिवेदन पेश गरेको थियो।
समितिले प्रतिवेदनमा निजी क्षेत्रलाई नयाँ स्टक एक्सचेन्जको लाइसेन्स दिने वा नेप्से पुनःसंरचना गरी थप आधुनिक बनाउने सिफारिस गरेको छ।
दुवै विकल्प सँगसँगै अघि बढाउन सकिने सुझावसहित १३ वैशाख २०८१ मा प्रतिवेदन बुझाइएको थियो।
अन्य देशहरूको इतिहास: दोस्रो स्टक एक्सचेञ्जको स्थापना
संयुक्त राज्य अमेरिका
अमेरिकामा पहिलो स्टक एक्सचेञ्ज 1792 मा न्युयोर्क स्टक एक्सचेञ्ज (NYSE) को रूपमा सुरु भयो। दोस्रो एक्सचेञ्जका रूपमा नास्डाक 1971 मा स्थापित भयो। नास्डाकको स्थापनाले प्रविधि कम्पनीहरूको लगानीको अवसर खोल्यो, जसले अमेरिकी सेयर बजारलाई थप विविध र समृद्ध बनायो।
भारत
भारतमा नेशनल स्टक एक्सचेञ्ज (NSE) 1994 मा स्थापित भयो, जुन बम्बे स्टक एक्सचेञ्ज (BSE) पछि आएको हो। यसको डिजिटल ट्रान्जेक्सन र स्वचालित प्रणालीले भारतीय वित्तीय बजारलाई आधुनिक बनाउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ।
मन्त्रिपरिषद्को यो निर्णयले नेपालको सेयर बजारको भविष्यमा महत्त्वपूर्ण प्रभाव पार्नेछ। यसलाई सफलतापूर्वक लागू गर्न स्पष्ट नीति, सक्षम व्यवस्थापन, र नियामकीय स्थिरता सुनिश्चित गर्न आवश्यक हुनेछ।